Bij mensen welke chronisch stress hebben zijn er twee groepen: mensen welke afvallen als gevolg door de stress en mensen welke juiste aankomen als gevolg van de stress. Mensen welke afvallen als gevolg van de stress zijn mensen welke geen hap meer door de keel krijgen, geen trek meer hebben omdat ze misselijk zijn of veel calorieën verbranden omdat ze helemaal hyperactief zijn door de stress. Er is ook een groep mensen welke als gevolg van chronische stress aankomen. Op deze groep mensen richten we ons met dit artikel. We gaan in op de oorzaak van het aankomen bij stress en hoe we dat kunnen aanpakken zodat er gewicht verloren kan worden.

De verstoorde hormoonhuishouding bij stress

Hormonen spelen een belangrijke rol bij stress, in het bijzonder de stress hormonen adrenaline en cortisol. Je hebt vast weleens gehoord over het vlucht- of vechtmechanisme. Dit vlucht- of vechtmechanisme kan ons leven reden in gevaarlijke, stressvolle situaties.

Stel je loop in het donker over straat, iemand spring uit de bosjes en eist onder bedreiging je portemonnee op. Het is moeilijk te voorspellen wat je in deze levensbedreigende situatie gaat doen, je lichaam zal op dat moment in ieder geval grote hoeveelheden van het stress hormoon adrenaline aanmaken. Onder invloed van het adrenaline zal je hart snel gaan kloppen en je ademhaling sneller gaan. Er wordt meer zuurstof de hersenen gebracht waardoor je alerter zal zijn en dingen beter waarneemt. Extra bloed, zuurstof en glucose gaan naar de spieren, zodat deze klaar zijn voor actie, of dit nu vluchten of vechten is. Op dit moment zorgt je lichaam ervoor dat de alle beschikbare energie beschikbaar is om te kunnen vluchten of vechten.  En processen zoals de spijsvertering worden op een laag pitje gezet.

Stress en adrenaline

Zodra de gevaarlijke situatie weer voorbij is zal het lichaam de effecten van adrenaline weer moeten neutraliseren, zodat het lichaam weer in zijn normale staat komt en zich weer kan bezig houden met processen zoals de spijsvertering. Om de effecten van adrenaline te neutraliseren maakt het lichaam het stress-response hormoon cortisol aan.

Ook in niet levensbedreigende stressvolle situaties maakt het lichaam adrenaline aan. Het lichaam ziet geen verschil tussen stress veroorzaakt door een overvaller of een klus die je vandaag de deur uit moet krijgen op het werk. En als we op het werk onder druk staan dan merken we dan ook vaak dat we beter presteren. Dit dankzij de aanmaak van adrenaline. Dankzij de adrenaline zijn we alerter en we kunnen fysiek meer aan. Zodra de klus geklaard is en de stress weer verdwijnt, maakt het lichaam cortisol aan om de effecten van adrenaline te neutraliseren. En daar is helemaal niets mis mee, mits dit niet vaak voorkomt. Maar als we dagelijks onder grote druk staan om te presteren, als er dus sprake is van chronische stress, dan raakt onze (stress) hormoonhuishouding verstoord. En dat heeft desastreuse gevolgen voor onze gezondheid en ons gewicht.

Gevolgen chronische stress

Als gevolg van chronische stress zal het lichaam chronisch minder energie hebben voor functies zoals onze spijsvertering. Cortisol zorgt er bovendien voor dat de signaal overdacht wordt verstoord welke een rol spelen bij onze spijsvertering. Door de constant te hoge cortisolwaarden krijgt men niet, of onvoldoende, meer het signaal vol te zitten bij het nuttigen van een maaltijd. Hierdoor gaan we teveel eten. Onder invloed van cortisol zullen we ook meer trek krijgen in zoetigheden en eerder naar zoetigheid gaan grijpen om aan deze trek tegemoet te komen.

Mensen welke langdurig onder stress gebukt gaan, overspannen zijn, of een burn-out hebben komen daardoor veel aan. Met name rondom de buik zal men aankomen. En vaak is het zo dat mensen niet lukt om af te vallen als zij last van chronische stress hebben. Het lichaam wil vet vasthouden en men is te hard vechten tegen de constante trek (in zoetigheid).

Afvallen en stress

Wil men afvallen bij stress dan zal men om resultaat te kunnen boeken eerst het probleem bij de bron moeten aanpakken. En wel de stress zal uit het leven verbannen moeten worden. Pas als de (stress) hormoonhuishouding weer in balans is zal men in staat zijn om gewicht te gaan verliezen. Het metabolisme is simpelweg te laag onder de invloed van stress, zelfs als men met een ijzeren discipline er voor kan zorgen dat men niet teveel eet dan zullen de kilo’s er nog nauwelijks af gaan waardoor de motivatie verdwijnt.

Om af te vallen (en weer gezond te worden!) zal men de stress moeten aanpakken. De Vaak is werk de grootste bron van stress. Men kan bekijken of hier iets aangedaan kan worden. Wellicht een andere functie, assistentie of een andere werkgever. Het is goed om het werk te doen waar de ambities liggen, werk tegen de zin in doen houdt niemand lang vol en is zeker niet gezond.

Zorg voor ontspanning

Het is in ieder geval zaak om momenten van stress af te wisselen met momenten van ontspanning en rust. Een moment van ontspanning kan een activiteit zijn waarvan men juist energie krijgt in plaats van een activiteit welke energie kost. Gewoon iets doen wat men leuk vindt dus. Zaken welke zorgen voor ontspanning kunnen sociale activiteiten zijn, een avondje uit, muziek luisteren, een film kijken of activiteiten zoals yoga of mindfulness.

Voeding en stress

Op het gebied van voeding is het belangrijk dat men suikers uit het dieet schrapt. Alle suikers. Let daarom goed op de verpakkingen van de producten welke aangeschaft worden. In veel levensmiddelen zijn (vormen) van suikers verwerkt, vaak ook in levensmiddelen waarvan je het niet direct zou verwachten. Zo is suiker verwerkt in veel sauzen en vleeswaren, maar ook in ‘gezonde’ producten zoals ontbijtgranen. Op het gebied van koolhydraten kan men koolhydraatarm gaan eten door een koolhydraatarm dieet te gaan volgen. Koolhydraten worden door het lichaam omgezet in suikers, daarom is het beter om de consumptie van koolhydraten te beperken. Men zal moeten kiezen voor langzame koolhydraten. Langzame koolhydraten zijn koolhydraten welke door het lichaam langzaam omgezet worden in suiker (glucose). Waardoor er minder sterke schommelingen van de bloedsuikerspiegel ontstaan. Langzame koolhydraten zijn te vinden in volkoren brood, volkoren pasta, zoete aardappel, groente en bruine rijst. Snelle koolhydraten, welke vermeden moeten worden, zijn te vinden in producten zoals wit- of tarwebrood, pasta, witte rijst en gebakken aardappelen.